ENDONEZYA
ŞİİRİ
İsmail, T.
(2009). Belki ben de bir hırsızım
Sarjono, A.
(2009). Sahte şiir
Belki Ben de Bir Hırsızım
Tümüyle kargaşanın eşiğinde bir milletiz,
Eğridir sırtımız, ağır borçları ödemekten,
Sürünüp giderken biz sefalet içinde.
40 milyon işsiz bizde
11 milyondur okula gidemeyen çocuk ise
6 milyon gencimiz esrarkeş, kokainman, eroinman
Göçmüş 1 milyon insanımız iç savaşlarımızda
20 milyon porno sidi satılıyor her yerde
Çeteler, mafyalar yönetiyorlar sokağı her köşede.
1,600 trilyon Rupiah’lık borcu taşıyoruz omzumuzda.
Bağlanmış Endonezya’nın kolu bacağı, satrançtaki
piyonlara.
Arkamızda şöyle yazıyor, ipek baskı sanki:
“IMF mahkumu, Dünya Bankası borçlusu”.
Niteliksiz işçi ve hizmetçi milleti olduk biz,
Dünyanın en ucuza gidenidir bizim emeğimiz.
İşçilerimiz, emekçilerimiz ayrılırken havaalanından ya da
limandan
yurtdışında çalışmak için,
Görün bakın,
Ne büyük umutlarla ne büyük düşlerle giderler onlar.
Döndüklerinde ise, tam tersine,
Üzüntü ve keder içinde dönerler ülkelerine,
Çünkü ödememiştir ücretlerinin tümünü işveren.
Çoğu dayak yemiş,
Kimine tecavüz edilmiş,
Ayaklarını kendi ülkelerine atar atmaz bir de bunun
üstüne
İlk fırsatta sömürülürler kendi ülkelerinde de.
Bağımsız bir ülke değiliz artık,
Sömürgeleştirilmiş ülkemiz, yeniden.
Hoşgeldin sömürgeleştirilmenin yeni çağına arkadaşım,
Eskiden tek bir ülke sömürürdü bizi,
Şimdi sömürgeciler, bir sürü ülkeden.
İpek boyunbağı takar onlar,
Arkadaş canlısı ve gülücük doludurlar.
Ne kadar çok borç alırsak onlardan
O kadar çok mutlu olurlar
Çünkü böylece daha da kolaylaşır, boynumuzu kırmaları.
Ülkemizde,
Sanayinin geleceği harika,
Büyük umut va’dediyor çeşitli kesimler,
Öyle diyor uygulanabilirlik raporları.
Ama bir tanesi, tek bir tanesi var ki,
Değerlenme listesinde en yükseği,
Geleceği büyük umut va’dedeni,
Rüşvet sanayisi.
Özellikle bizim ülkemizde,
Uzun zamandan beri, belirsiz ayrımı, yasalla yasadışı
olanın,
Açılmış kara bir çizgi gibi,
En karanlık yabanıl gecede, saat birde.
Sola dönsen yankesicilere çarparsın,
Sağa dönsen kapkaççılara toslarsın,
Hırsızlar hükümdar olmuş önümüzdeki yola,
Gaspçıların elinde, arkamızdaki yolsa.
Yukarıdaki yol, seçkinler; sömürenlerdir, ezenlerdir
onlar bizi.
Kafayı yememek büyük şanstır zaten Endonezya’da,
Hele bir bakın, hırsızlar, cemaat olarak çalıyorlar
artık, topluca.
Sıralanıyorlar düzenli bir biçimde, kuralına kitabına
uygun, büyük bir fedakarlık içinde,
Öyle sıklaştırmışlar ki safları
Giremezsiniz aralarına.
Herşey düzenli, yerli yerinde, bunu engellemek olanaksız
bize,
Kendini adamışlar ülkeye, sanırsınız tapıyorlar ülkeye,
Ve sonra, soruyoruz kendimize,
Bulunabilir mi hırsızların kurallısı böylesine?
Bakın onlara, arttı sayıları onların, yıllar içinde,
Yayıldılar önden arkadan heryerden,
Dağıldılar yukarıdan aşağıya,
Ekleniyor yenileri cemaate.
Dinler
Aşiretler
Cinsiyetler üstü, bu hırsız cemaati.
Nasıl savaşabilirsiniz cemaat kisvesi altında çalan
hırsızlar ile?
Nasıl tutuklayabilirsiniz hırsızlıkları yukarıdan aşağıya
korunan hırsızları?
Silahı ve gücü elinde tutanlar koruyor zaten onları.
Nasıl olur bu?
Pazarlara ayar çeken kararı imzalar cemaatin sol eli,
Derneklere, yetimhanelere ve okullara burs sağlar diğer
el ise.
Sol ayak toplar haraçları oradan buradan,
Dindar olur, Hac’ca gider de Hacı olur sağ ayak ise.
Sol beyin, planlar nasıl alacağını komisyon payını,
Bağışları düşünür, Allah’tan merhamet diler sağ beyin ise.
Nasıl savaşabilirsiniz cemaat olarak çalan hırsızlar ile?
Serttir cemaat, bir kale duvarı gibi,
Sarsılmaz o, depremle; kapılıp gitmez sele,
Ama zaten onlardır yasaları koyan, onları yorumlayan,
Hem korur onlar yasaları hem de altını oyarlar aynı
yasaların,
Bir o şapkayı bir öbürünü giyerler.
Nasıl işletebilirsiniz ceza hukukunu, yüzbinlerce hırsız
için,
Milyonlar olabilir sayıları,
Yeter bu, küçük bir devlet kurmaya,
Hükümetin dümenini çevirenlere,
Yasamaya, yürütmeye, yargıya ve iş dünyasına,
Silahları, topları elinde tutanlara,
Takım elbiseli ve boyunbağlı olanlara,
Yeter bu sayı.
Nasıl yaparsınız bunu?
Soruşturma mı açarsınız, yasalara dayanarak?
Sanık sandalyesine mi oturtursunuz onları mahkemede?
Tehditlere karşı korunan tanıkları mı getirirsiniz?
Yolsuzluğa karışmamış avukat ve yargıçlar ile mi
yaparsınız?
Hiç bir halta yaramaz bu!!!!
Hergün sekiz saatten yüz yıl bile sürse mahkeme,
Allah’ın izni ile bile, olmaz bu, olmaz.
O zaman, arkadaşım, yolu ne bu işin?
Nasıl yola getirebiliriz onları, nasıl ikna edebiliriz
onları tatlı dille, geri versinler diye
yağmalayıp yığdıklarını yıllar boyu, kuşaklar boyu?
Kalplerini açsınlar diye yalvarıyoruz Allah’a,
Özellikle de, bunların çoğunun dinine imanına bağlı
olmaları nedeniyle.
Oruç tutar bunların çoğu,
Hacı’dırlar bir de.
İkna etmeye çalışıyoruz onları tatlı dille ve
yalvarıyoruz onlara,
Ne yazık ki, bu hırsızların kimileri, ailemizin üyesi,
Kan bağı var aramızda ya da okuldan arkadaşız onlarla,
Bundandır, görmezden geliyoruz durumu,
Birşey diyemiyoruz öne çıkıp da.
Ne yazık ki, bu hırsızların kimileri, Partimizin üyesi,
Din kardeşiyiz onlarla, aynı köydeniz,
Gerçekleri hasır altı etme eğilimindeyiz,
Sonra, sessizce ve fark ettirmeden,
Kimse bilmeden, servetten bir parça da bize düşsün isteriz.
Tam da ak karıncalar gibidir bu hırsızlar,
Şuraya bir bakın hele, karınca sarmış her yanını
Endonezya’nın kapılarının, pencerelerinin,
Tahta, çerçeve, kalas, kiriş, hepsi karıncalarca yenmiş,
Duvar, gökyüzü, Endonezya evinin zemini karıncalarca sakız
gibi çiğnenmiş,
Kırıp geçirmişler Endonezya evinin
Yatak odasını, giysi dolabını, masasını, sandalyesini,
Koltuğunu ve televizyonunu,
Bahçe çitlerini,
Silip süpürmüşler evin temelini bile, çatısını bile.
Üf desen çökecek Endonez evi.
Beklerken bahçede, bakıyorlar hayretle,
Komşu köyden gelme genç kalabalığı,
Bağırıyorlar: “Bu, o işte; bu, o böcek. Bu, o işte; bu, o
ak karınca”
“Ben değilim, böcek değilim ben, yo” diyorum tepki
göstererek,
Ama onlar geri durmuyorlar bağırıp çağırmaktan, yaklaşıyorlar
bana tehdit edercesine,
Olabildiğince hızlı koşmaya çalışıyorum bense,
Onlar da hızlanıyorlar koşularında,
Yakalıyorlar beni sonunda,
Bağırdı biri: “git ve benzin getir bize”
“Yakın böceği”, diye bağırdı beriki, ötede,
Üstüme döküldü benzin, kafama, bedenime,
Bir kibrit çaktı biri,
Ateşler içindeyim şimdi,
Göklere yükseliyor,
Yanmış bir böceğin dost kokusu.
Tevfik İsmail (d.1937)
Sahte Şiir
“Günaydın han’fendi, günaydın bey’fendi” diyor öğrenci
Sahte kibarlık ile. Ve çalışıyorlar sahte tarihi
Sahte ders kitaplarında yazan. Okul bitti mi
Dehşete düşüyorlar gördüklerinde karnelerini.
Üniversiteye giremediler öyle değil mi;
O zaman evine gidiyorlar öğretmenlerinin,
Sahte saygılarını sunmak ve para dolu bir zarf vermek
için.
Değiştirsin diye öğretmenler, eski sahte karneleri
Yeni sahte karnelerle. Nice dönem geçer
Ve onlar doğarlar yeniden, ne olarak?
Sahte iktisatçı, sahte avukat, sahte mühendis, sahte
bilimci,
Sahte öğretmen, sahte bilgin, sahte sanatçı olur
kimileri.
Koştururlar, sahte ekonomiye dayalı
Sahte kalkınma politikalarıyla doldurmak için ceplerini.
Görürler sahte ihracata, sahte ithalata dayalı
Sahte ticareti, sunarak sahte yüksek kalite ürünleri.
Sahte bankalar; sahte armağanlar ve sahte ikramiyeler
vermekle meşguller;
Sahte merkez bankasının sahte görevlilerince
İmzalanmış sahte güvence mektupları üstünden
Kredi verirken sessizce.
Sahte döviz kuru üzerinden dönen
Sahte para ile alışveriş yapar toplum ise.
Uymaz sahte paralar sahte değişim değerine,
Çökene dek bütün yapı, bütün düzen
Ve çökertene dek kriz, sahte hükümetleri,
Sahte kötü şans ile. Sahte halk ise sevinç ile
Haykırır ve tartışırlar sahte düşünceleri
Sahte seminerlerde, kutlarlar gelişini
Sahte demokrasinin,
Çok alacalı bulacalıdır o demokrasi
Ve çok ama çok ama çok sahte.
Agus Sarjono (d.1962)
Kaynak: Aveling, H. (2007). Indonesian literature after
Reformasi: The tongues of women. Kritika Kultura, sayı 8, s.9-53.
Kaynak: Gezgin, U.B. (2017). Dünyayı Şiirle Dolaşmak: 2000’den 2017’ye Dünya Şiiri Çevirileri [Globetrotting via Poetry: World Poetry Translations – Comp. and trans. Ulas Basar Gezgin].
DÜNYAYI ŞİİRLE DOLAŞMAK
2000’DEN 2017’YE DÜNYA ŞİİRİ ÇEVİRİLERİ
Derleyen ve Çeviren: Ulaş Başar Gezgin
AFGAN ŞİİRİ
Anjoman, N. (2014). Bir Afgan Kadınıyım Ben ki
Anjoman, N. (2014). Gazel: Geliyor Bana
Anjoman, N. (2014). Gazel: Nesini Söyleyim
Anjoman, N. (2014). Gazel: Şarkı
Anjoman, N. (2014). Mavi Anılar
Anjoman, N. (2014). Tanınmazlık Dağında
Meena (2014). Hayır Asla Dönmeyeceğim Geri
AFRİKA ŞİİRİ
Oguibe, O. (2006). Kanımla bağlıyım ben bu ülkeye
Okara, G. (2002). Güldün ve güldün ve güldün
Okara, G. (2001). Eski günlerdi
p'Bitek, O. (1970/2014). Söyle Bana Dostum Yoldaşım
Soyinka, W. (2009). Sivil ve Asker
Baraka, A. (2001/2010). Havaya uçurmuşlar Amerika’yı
Harper, F. (2000). Beni gömün ama özgür bir vatana
Hughes, L. (2015). Ölen Çocuklar Öldürülen Çocuklar
Hughes, L. (2001). Çingene adam.
Hughes, L. (2000). Nehirlerden söz açıyor bir zenci
Komunyakaa, Y. (2001). Demire inanmak
Komunyakaa, Y. (2001). Yitip gitmedeyiz sen ve ben
AVUSTRALYA YERLİ ŞİİRİ
Noonuccal, O. (2014). Bumerang Yok Artık
Noonuccal, O. (2014). Mutsuz Irk
Noonuccal, O. (2014). Uygarlık
Noonuccal, O. (2014). Ak Adam Kara Adam
Noonuccal, O. (2014). Sanatçı Oğlum Benim
‘BATI’ ŞİİRİ
Engels, F. (2008/1838). Bedevi
Michel, L. (2013). Kızıl karanfil
Poe, E. A. (2002). Çanlar
Blake, W. (2000). Kaplan
Grass, G. (2012). Söylenmesi gereken.
Dos Passos, J. (2005). Tabldot
Reade, J. (2001). Sevdiğim şarkıları söyle bana.
Gosman, A.D. (2011). Etkisi altında Ay’ın
Bashllari, M. (2014). Rezil Edilmiş Çiçekler
Fortenberry, T. (2014). Şahinkız.
Kelsen, H. (2003). Günü Yaşa.
Mustaine/Menza/Ellefson/Friedman (2003). Türtükenimi’ne Gerisayım
Yüen, M. (2008/1972). Kitaplar üstüne
Juyi, B. (2005). Mutsuz bilgin
Fu, D. (2005). Savaş Arabaları Baladı
Tung P’o, S. (2005). Oğlunun doğumu üstüne
Çing, A. (2005). Paris Ağıdı
Çi, L. (2003). Yazma sanatı
ENDONEZYA ŞİİRİ
İsmail, T. (2009). Belki ben de bir hırsızım
Sarjono, A. (2009). Sahte şiir
ERMENİ ŞİİRİ
Terziyan, T. (2001). Çırağan Sarayı
Sayat Nova (2000). Bir sözüm var sana, söylemek istediğim
İsahakyan, A. (2000). Siz çançiçekleri!
Asadur, Z.S. (2014). Gözyaşları
Turyan, B. (2000). Ölümüm
Horen Nar Bey (2014). Göçebe Ermeni’den Buluta
Horen Nar Bey (2014). Sürgünden Serçeye
Raffi (2014). Van Gölü
Patkanian, R. (2014). Padişahım Çok Yaşa
Derviş, M. (2002). Kimlik Kartı
Derviş, M. (2002). Rita ve tüfenk
Derviş, M. (2002). Anam
Derviş, M. (2002). Pasaport.
Derviş, M. (2002). Üstümüze kapanıyor dünya
Adnan, E. (2003). Cenin
FRANSIZCA’DAN ÇEVİRİLER
Brulé, G. (Yanık Gace). (2002). Gurbet türküsü
Garneau, S.- D. (2003). Kuş kafesi
HAİKULAR: BARIŞ VE HUZUR HAİKULARI
J. Baranski, ABD
R. Yarrow, ABD
M. Lysenko, Avustralya
L. Balabanova, Bulgaristan
j. kacian, ABD
H. Ludwig, ABD-Almanya
G. Terebess, Macaristan
D. Matas, Hırvatistan
D. Franin, Hırvatistan
D. Plazanin, Hırvatistan
B. Ross, ABD
B. Akio, Japonya
B. Natsuishi, Japonya
A. Deodhar, Hindistan
A. Kudryavitsky, Rusya
S. Stanford, Avustralya
R. D. Wilson, ABD
I. Prondzynski, Kenya
J. Antonini, Fransa
HİNT ŞİİRİ
Sri, S. (2005). Ulusal tarihler
Derozio, H.L.V. (2003). Hindistan’a – Anayurduma
Çatterci, B.Ç. (2003). Anam, Eğiliyorum Önünde.
Tagore, R. (2003). Şarkılar (Gitancali) 51.
Warrior, N.V. K. (2005). Afrika
Rath, R. (2007). Sürgündeki asker
Sharma, S.K. (2011). Demokrasi: Eski ve yeni
Yazarsız (2005). Yaradılış (Rig Veda)
Yazarsız (2005). Kumarbaz (Rig Veda)
IRAK ŞİİRİ
El Melaika, N. (2014). Kimim Ben?
El Melaika, N. (2014). Sözler İçin Aşk Şarkısı
El Melaika, N. (2014). Yabancıyız
El Melaika, N. (2014). Yeni Yıl
Guillen, N. (2012). Yalnız palmiye.
Lorca, F. G. (2012). Dilsiz çocuk.
Al Ramli, M. (2007). Hayır Diyorum Benden Irak’ın Özgürleştirilmesine!
Heis, N. (2002). Severdim Yahudi Halkı Önceleri.
MALTA ŞİİRİ
Briffa, R. (2001). Aynalar
Briffa, R. (2001). Kederlinin şarkısı
Briffa, R. (2001). Marş ve kalabalık
MISIR ŞİİRİ
Negm, A.F. (2014). Kim onlar ve kimiz biz?
Negm, A.F. (2013). Kaledeki hapishane
NEPAL ŞİİRİ
Bishta, M. (1983/2014). Böyle Olur Bir Milletin Yaşarmış Gibi Yapması
Giri, B. (2003). Kadın
Giri, B. (2008/2013). Kathmandu
Katuval, H. (2014). Dileğim
Katuval, H. (2014). Hayat? Bu mu Şimdi Hayat?! Yav He He...
Nibha, B. (2014). Şair İyi misin, Ne İçtin Böyle Yazmak İçin?
Paudyal, L. (2014). Himalaya
Serchan, B. (2014). Bir Şiir
Serchan, B. (2014). Öğlen ve Buz Uykusu
Serchan, B. (2014). Yalandan İbaret Bence, Milli Tarih Denen Nane
Serchan, B. (2014). Yeni Yıl
Vyathit, K.M. (2014). Karıncalar
VİETNAM ŞİİRİ
Gezgin, U. B. (2007). Vietnam Şiiri’ne kısa bir giriş.
Nguyen Du (2016). Hanoi’un Gitaristi
Vu, D.L. (2014). Hattat
Do, T. N. Y. (2007). Konuklama
Van, Cao (2016). Gerçek Dünyada Varolmayan Beş Sabah.
Anh, N. D. (2007). Göksel geçide bakış
Xuan, D. (2014). Deniz
Dzenh, H. (2007). Vietnamlı genç hanım
Loan, H. (2010/2007). Yabanmersini çiçeklerinin lavanta rengi
Quynh, X. (2007). Uykusuz gecelerde eş için söylenen şarkı
YUNAN ŞİİRİ
Kavafis, K. (2001). Derdi Üstlenmek Üzere.
Pezaros, P. D. (2001). Siklad Adaları Şarkısı- Sifnos
Voidis, H. (2001). Karanlık kent
DİĞER ÇEVİRİLER[5]
Yazarsız (2004). Tonga’lıyım beşikten mezara
Lermontov, M.Y. (2001). Tamara.
Kolbe, U. (2010). Kıyısında yaşadığımız su
Montale, E. (2010). Sorma bize o sözcüğü.
Noroes, E. (2010). Kayıp
Noroes, E. (2010). Guava
TÜRKÇE’DEN İNGİLİZCE’YE VE İSPANYOLCA’YA ÇEVİRİLER
Telli, Ahmet (2001). Si Vayas Se Derribaria Esta Ciudad [Gidersen Yıkılır Bu Kent].
Beyatlı, Yahya Kemal (2001). El Fin Del Septiembre [Eylül Sonu].
Budak, Abdülkadir (2003). La Consistencia [Kıvam].
Budak, Abdülkadir (2003). Consistency.
Günçe, Ergin (2017). Fascism for Kids [Çocuklar için Faşizm]
Appleyard, J.L. (2001). You, Southerner [Tú, del Sur]
Öz, Nida (1996/2002). Welcome.
Öz, Nida (1996/2002). Flight.
Öz, Nida (2006/2010). Fake bus stops [Sahte duraklar].
Öz, Nida (2006/2010). Love has to be written by a long o [Sevgi yumuşak g ile yazılmalı].
Öz, Nida (2006/2010). Red [kırmızı].
Öz, Nida (2004/2010). A –strange- may song [Bir garip mayıs türküsü].
Öz, Nida (nd/tarihsiz). Drama [dram].
Tavlan, Ergun (2002). Papa
Arslan, Yılmaz (2011). I listened to the Moon (Ay’ı dinledim)
|
[1] Countee Cullen’ın ‘Miras’ adlı şiirinin çevirisi için bkz. Gezgin, U.B. (2017). Ben Bütün Karanlıkları Bunlarla Yendim: Şiir Eleştirileri (2000-2017).
[2] Diğer Çin ve Asya şiirleri için bkz. Gezgin, U. B. (2007). Asya yazıları. İzmir: Ara-lık Yayınevi.
[4] Daha fazlası için bkz. Paz, O. (2000). Kartal mı güneş mi? (İsp çev: U.B. Gezgin). İstanbul: Virtüel Yayınevi.
Jimenez, J. R. (2007). 50 İspanyol şiiri (çev. U. B. Gezgin).
Latin Amerika Şiiri Antolojisi - Derleyen ve İspanyolca’dan Çeviren: Ulaş Başar Gezgin
XII. Yüzyıldan XX. Yüzyıla İspanyol Şiiri Antolojisi - Derleyen ve İspanyolca’dan Çeviren: Ulaş Başar Gezgin
[5] Ayrıca bkz. Gezgin, U. B. (baskıda). Hollanda’dan Tayvan’a Şiir Çevirileri: Diğer Kitaplara Giren Çeviriler - Çeviren: Ulaş Başar Gezgin.
bkz. Gezgin, U. B. (baskıda). Yanardağlar Patladığında / Когда пробуждались вулканы - Bilimsel ve Yazınsal Çeviriler (1999-2017)- Çeviren: Ulaş Başar Gezgin
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder