PETE SEEGER- Çeviri: Ulaş Başar Gezgin

PETE SEEGER

Seeger,  P. (1964/2014).  Söyle Hangi Saftasın? [Which Side Are You on?]

Seeger,  P. (1964/2014). Ne öğrendin okulda bugün? [What Did You Learn in School Today?]

Seeger,  P. (2014). Joe Hill [Joe Hill]

Seeger,  P. (2014). Öğretmen Ho Amca [Teacher Uncle Ho]

Seeger, P. (2017). Sonsuza Dek Dayanışma [Solidarity Forever] 

Söyle Hangi Saftasın?

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Diyorlar ki bu kentte

Tarafsız kimse yokmuş;

Ya sendikalı olunur,

Ya yalaka olunurmuş.

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Babam bir madenciydi

Gurur duyarım bundan,

Sizinle olacak o,

Kazanıncaya kadar.

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Nasıl dayanırsın buna?

Söyle sen buna nasıl?

Kırıcı mı olacaksın,

Yoksa harbi bir adam?

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Haydi gelin işçiler,

Size güzel bir haber

Eski güzel sendikamız

Artık bizi destekler.

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?

Söyle hangi saftasın?

Hangi taraftasın?[1]

Pete Seeger (1919-2014), Amerikalı devrimci müzisyen

Şuradan dinlenebilir: pete seeger which side are you on

https://www.youtube.com/watch?v=5iAIM02kv0g

Ne Öğrendin Okulda Bugün

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Beyaz Saray hiç yalan söylemezmiş.

Öğrendim ki asker pek ölmezmiş.

Öğrendim ki herkes özgürmüş,

Bunlar bana söylendi.

Koro

Okulda bunları öğrendim.

Okulda öğrendim.

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Polis benim arkadaşımmış.

Adalet asla son bulmazmış.

Katillerin idam haklarıymış.

Hatalı olsak da, bu doğruymuş.

Koro

Okulda bunları öğrendim.

Okulda öğrendim.

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Devletimiz güçlü olmalı,

Devletimiz her zaman haklı;

Liderler de en kralı

Seçiyoruz her zaman onları.

Koro

Okulda bunları öğrendim.

Okulda öğrendim.

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Ne öğrendin okulda bugün

Benim minik oğluşum?

Savaş o kadar kötü değilmiş;

Kurşun atmak şerefliymiş;

Tüm dünyada savaşmışız,

Bana da birgün sıra gelirmiş.

Koro

Okulda bunları öğrendim.

Okulda öğrendim.[2]

1964

Pete Seeger

Şuradan dinlenebilir: Pete Seeger - What Did You Learn In School?

http://www.youtube.com/watch?v=VucczIg98Gw

Joe Hill

Joe Hill’i gördüm rüyamda dün gece

Capacanlı etiyle kemiğiyle

Dedim ki: “Öldün sen on yıl önce”

“Asla ölmedim” dedi

“Asla ölmedim” dedi

Dedim ki ona “Tuz Gölü’nde”

O ki uzanıyor yatağımın köşesinde.

“Sana yüklemişlerdi cinayeti.”

Dedi ki Joe “hayır, ölü değilim.”

Dedi ki Joe “hayır, ölü değilim.”

“Öldürdü seni bakır patronları Joe,

Vurdu seni patronlar Joe.”

“Silahtan daha fazlası gerekir

Öldürmek için beni” dedi.

“Ölmedim ben” Joe böyle dedi.

“Ölmedim ben” Joe böyle dedi.

Dururken or’da hayat gibi kocaman,

O gülen gözleri ile,

Dedi ki Joe “öldürmeyi unuttukları insan

Devam ediyor örgütlemeye,

Devam ediyor örgütlemeye.”

“Joe Hill ölmedi” dedi bana o,

“Ölmedi asla Joe, ölmedi yo.

İşçilerin greve çıktığı her fabrikada

Joe Hill, onların yanında,

Joe Hill, onların yanında.”

“San Diego’dan Maine’e

Her madende her değirmende

İşçilerin örgütlendiği her yerde,”

Diyor ki o, “İşte orada Joe.”

Diyor ki o, “İşte orada Joe.”

Joe Hill’i gördüm rüyamda dün gece

Capacanlı etiyle kemiğiyle

Dedim ki: “Öldün sen on yıl önce”

“Asla ölmedim” dedi.

“Asla ölmedim” dedi.

Pete Seeger (1919-2014)

Joe Hill (1879-1915): işlemediği bir cinayet kendisine yüklenerek kurşuna dizilen Amerikalı işçi-sanatçı

Şarkı şuradan dinlenebilir: Pete Seeger - Joe Hill

https://www.youtube.com/watch?v=f_yC4ffyGiw&spfreload=1

Öğretmen Ho Amca

Herkesi yetiştirdi Ho Amca

Gösterdi tüm dünyaya:

İnsan, kendi ülkesi için ayaklanırsa:

On kişinin gücüne ulaşır bir canda. 

Öğrenebilsek ya biz de bu dersi,

İçgörü gibi birşey olurdu bize belki,

Olmayabiliriz aynı görüşte elbette

Ama gerek yok bunun için tüfeklere.

Ve tüm askerler derse bir kere

“Yo gitmiyorum cepheye” (“Ne?”)

“Yo gitmiyorum cepheye” (“Yinele!”)

“Yo gitmiyorum cepheye!”

Kendi tarzımda söylemeli:

Bildiğim tek birşey varsa

Öğrendiğim Öğretmen Ho Amca’dan, o da

Bilginin gücü ve iktidar halka!

Pete Seeger

Şuradan dinlenebilir: Teacher Uncle Ho - Pete Seeger - 1974

https://www.youtube.com/watch?v=fm4p0j6pzbU

Sonsuza Dek Dayanışma

Sonsuza dek dayanışma, sonsuza dek dayanışma,

Sonsuza dek dayanışma

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

İşçilerin damarlarında aktığında birliğin coşkusu

Daha büyük bir güç olamaz bu dünyada.

Tersine, hangi güç daha zayıf olabilir ki tek bir kişinin gücünden

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Sonsuza dek dayanışma, sonsuza dek dayanışma,

Sonsuza dek dayanışma

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Aç gözlü asalaklarla ne gibi bir ortak yanımız olabilir ki

Bizi köleliğe savuracak olan, bizi ezip geçecek olan?

Başka birşey kaldı mı bize, dünyada örgütlenip savaşmaktan başka?

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Sonsuza dek dayanışma, sonsuza dek dayanışma,

Sonsuza dek dayanışma

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Biziz süren çayırları, biziz kuran ticaretin kalbi olan kentleri,

Biziz kazan, madenleri; kuran, atölyeleri, yapan, sonsuzcasına uzanan rayları

Kovulmuşuz şimdi biz, açlıktan kırılıyoruz şimdi biz, emek verdiğimiz harikalar arasında

Ama gücümüze güç katar birlik.

Sonsuza dek dayanışma, sonsuza dek dayanışma,

Sonsuza dek dayanışma

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Hepsi bizimdir aslında, tembel asalakların sahip oldukları herşey bu dünyada

Biz attık herşeyin temellerini, göğe yükselttik kentleri, taş koyarak taş üstüne

Bizimdir hepsi, köle olamayız hayır, bizimdir bu dünya

Gücümüze güç katarken birlik.

Sonsuza dek dayanışma, sonsuza dek dayanışma,

Sonsuza dek dayanışma

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Trilyonlar kazandılar sırtımızdan, hiç ter dökmedikleri halde

Ama biz olmasak, beynimiz, kaslarımız olmasa, dönemez tek bir çark bile

Yıkabiliriz mağrur iktidarlarını, kazanabiliriz özgürlüğümüzü, öğrenebilirsek

Gücümüze güç kattığını birliğin.

Sonsuza dek dayanışma, sonsuza dek dayanışma,

Sonsuza dek dayanışma

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Ellerimizdedir onların yağmalayıp yığdığı altından daha büyük bir güç

Bin kat güçlendirilmiş orduların gücünden daha büyük bir güç

Yeni bir dünya doğurabiliriz eskinin küllerinden

Çünkü gücümüze güç katar birlik.

Sonsuza dek dayanışma, sonsuza dek dayanışma,

Sonsuza dek dayanışma

Çünkü gücümüze güç katar birlik.[3]

Pete Seeger

Şuradan dinlenebilir: Solidarity Forever - Pete Seeger and The Almanac Singers

https://www.youtube.com/watch?v=IuQxyhx3W60

---

[1] Türkçe şarkı olarak söylenebilecek biçimde çevrilmiştir.

[2] Türkçe şarkı olarak söylenebilecek biçimde çevrilmiştir.

[3] Şarkıda ‘union’, iki anlamıyla kullanılıyor: Sendika ve birlik. Şarkının anlamsal bütünlüğü için ‘birlik’ çevirisini uygun gördük. Türkçe’de ‘union’ın anlamsız bir biçimde ‘sendika’ olarak çevrilmesi, onun anlamsal gücünü ve etkisini de zayıflatıyor. Oysa o, Türkçe’ye en başından ‘birlik’ olarak çevrilseydi (örneğin, ‘Öğrenci Birliği’ sözü) belki daha etkili olacaktı. Böylece ithal bir kavram değil, yerel ve bu topraklara özgü bir kavram olarak daha çok benimsenecekti.

Kaynak: Gezgin, U.B. (2017). Şarkılarla Dünya Turu: Latin Amerika’dan Afrika’ya Protesto Şarkıları ve Türküler - Şarkı Sözü Çevirileri (1999-2017) [Globetrotting via Songs: Protest Songs and Folk Songs from Latin America to Africa– Comp. and trans. Ulas Basar Gezgin]. 

ŞARKILARLA DÜNYA TURU: LATİN AMERİKA’DAN AFRİKA’YA PROTESTO ŞARKILARI VE TÜRKÜLER Şarkı Sözü Çevirileri (1999-2017) Derleyen ve Çeviren: Ulaş Başar Gezgin İNTİ İLLİMANİ (İspanyolca’dan Çeviriler) İnti İllimani (2009). Çingene [Gypsy].  İnti İllimani (2009). Yalnız Değiliz [We’re Not Alone]. İnti İllimani (1997/2014). Özgürce [En Libertad] İnti İllimani (2007). Yıldızların Şarkısı [Canto de las Estrellas].  İnti İllimani (2007). Saban [El Arado]. İnti İllimani (2007). Samba Lando [Samba Landó]. İnti İllimani (2008). Yerlinin Sızlanışı ya da Sabanlar [Lamento del Indio (o Los Arados)].  İnti İllimani (2012). Herkes İçin Eğitim Dansı [Vals De La Educación Para Todos]. İnti İllimani (2012). Nasıl ki Öldürülüyor Bugün Siyahlar [Así Como Hoy Matan Negros]. İnti İllimani (2007). Masmavi Gözler [Ojos Azules].  İnti İllimani (2012). Aşık Olmadan Önce Yeniden [Antes de Amar de Nuevo]. İNKA TÜRKÜLERİ İsimsiz (2015). Ah memleketim Uşuya’m. Geleneksel İnka türküsü [Ushua Llaqtay] İsimsiz (2015). Akbabam Gidersen Andlara. Geleneksel İnka türküsü [El Condor Pasa] İsimsiz (2015). Bırak Uçsun Güvercinim. Geleneksel İnka türküsü İsimsiz (2015). Bozuk Para. Geleneksel İnka türküsü [Solischa] İsimsiz (2015). Geyik Düşleri. Geleneksel İnka türküsü. [Tarukaq Mosqoyning] İsimsiz (2015). Güneşin Çocukları. Geleneksel İnka türküsü [Intiq Churin] İsimsiz (2015). Hoşçakal Ayakuço Köyü. Geleneksel İnka türküsü. [Adiós Pueblo de Ayacucho] İsimsiz (2015). Huanito. Geleneksel İnka türküsü. [Uchuq Juancha] İsimsiz (2015). Memleket Özlemi. Geleneksel İnka türküsü. [Llakikay] İsimsiz (2015). Tambobambalı Bir Oğlan. Geleneksel İnka türküsü. [Tambobambino] LATİN AMERİKA’DAN (İspanyolca’dan Çeviriler) Puebla, C. (1960/2016). Teşekkürler Fidel’e [Gracias Fidel]. Jara, V. (1971/2010). Barış içinde yaşama hakkı [El derecho de vivir en Paz] Quilapayun (2012). Malembe [Malembe]. Quilapayun (2012). Buenos Aires’in kadınları [Las Mujeres De Buenos Aires]. Parra, V. (2009). Sağolsun Bu Ömür Var Ya [Gracias a la Vida].  DEVRİM VE PROTESTO ŞARKILARI: Avustralya’dan İrlanda’ya Wolfe Tones (1973/2014). Helikopter Türküsü [The Helicopter Song] Whelan, M. (2014). Ekmek ve Güller [Bread and Roses] Whelan, M. (2014). Özgürlükten Bahset Bana [Talk to me of Freedom] MacColl, E. (1965/2014). Muhasebe Baladı [Ballad of Accounting]  Phillips, U. (2017). Pilin Bitti [All Used Up] Morgan, P. (2006/2013). Kan var meydanda [Blood is on the Square]  Roach, Archie (2017). Çaldılar Çocukları [Took Away the Children] Vian, B. (2002). Asker kaçağı [Le Déserteur] Haritanov, V. (1975/2010). (SSCB) Zafer günü (şarkısı) [День Победы] Rovics, D. (2017). Devrimden Sonra [After the Revolution] İSPANYA İÇ SAVAŞI ŞARKILARI Adsız. (2009). Beşinci Alay [el Quinto Regimiento]. Hernández, M. ve Adomian, L. (1938/2002). Savaş, Anne [La guerra, Madre] Ochs, P. (2017). İspanya İç Savaşı Şarkısı [Spanish Civil War Song]. AFRO-AMERİKALI DİRENİŞ ŞARKILARI Afro-Amerikalı ilahisi (1867/2000). Özgür olacağız yakında [We Will Be Free One Day] Meeropol, A. ve Holliday, B. (1937/2015). Tuhaf Meyve [Strange Fruit] Cooke, S. ve Redding, O. (1964/2017). Bir Değişim Geliyor Bir Değişim [A Change Is Gonna Come]. Legend, J. (2014/2015). Şan [Glory] Afro-Amerikalı ilahisi (1867/2000). Üfle Surunu, Hadi Üfle Cebrail [Blow Your Trumpet, Gabriel]. PETE SEEGER Seeger,  P. (1964/2014).  Söyle Hangi Saftasın? [Which Side Are You on?] Seeger,  P. (1964/2014). Ne öğrendin okulda bugün? [What Did You Learn in School Today?] Seeger,  P. (2014). Joe Hill [Joe Hill] Seeger,  P. (2014). Öğretmen Ho Amca [Teacher Uncle Ho] Seeger, P. (2017). Sonsuza Dek Dayanışma [Solidarity Forever] JOAN BAEZ Baez, J. (2014). Bangladeş Şarkısı [The Story of Bangladesh] Baez, J. (2014). Çin [China] Baez, J. (2014). Saygon Gelini [Saigon Bride] COHEN ve DYLAN Cohen, Leonard (1969/2016). Partizan [Partisan] Dylan, Bob (1974/2016). Genç Kalasın Sonsuza Kadar [Forever Young] Dylan, Bob (1963/2016). Savaş Ağaları [Masters of War] ERMENİ TÜRKÜLERİ Adsız (2014). Göçebe (Anadolu Ermeni halk türküsü) Adsız (2014). Mahpustan Serçeye (Anadolu Ermeni halk türküsü) Adsız (2014). Mahpusun Düşü (Anadolu Ermeni halk türküsü) Adsız (2014). Sıla Özlemi (Anadolu Ermeni halk türküsü) Adsız (2000). Tilki (Anadolu Ermeni halk türküsü) AFRİKA GELENEKSEL ŞARKILARI Xhosa Güney Afrika Sözlü Geleneksel (2000). Yitik Sevgili. Hlubi Güney Afrika Sözlü Geleneksel (2000). Zuluların Kralı Şaka Mısır Afrika Geleneksel (2001). Bahaneler Ewe Afrika Geleneksel (2001). Bir Avrupalıdır bebek İbo Afrika Geleneksel (2001). Cenaze türküsü Fon Afrika Geleneksel (2001). Cenk nağmesi Ewe Afrika Geleneksel (2001). Kederi yaşamın Yoruba Afrika Geleneksel (2001). Üç dost Swahili Afrika Geleneksel (2001). Yoksul insan  AŞK ŞARKILARI Adsız (2014). Tüketti Susuzluğun Beni [შენმა სურვლიმა დამლია /Shenma Survilma Damlia] Pugaçeva, A. (1983/2010). Milyon kızıl gül [Миллион Алых Роз] Sinatra, F. (1966/2014). Beng Beng (Vurdu Beni Bebeğim) [Bang Bang (My Baby Shot Me Down)] Carpani, G. (1999). Şol Karanlık Mezarda [In Questa Tomba Oscura]. Bizet, G. (1875/2002). Carmen Operası’nın librettosundan parçalar. [Carmen]             İsyankar Bir Kuştur Aşk [L'amour est un oiseau rebelle].             Attığın Çiçek Bana [La fleur que tu m'avais jetée].             Korkmuyorum İşte [Je dis que rien ne m'épouvante].             İşte Kadril Voici [La quadrille]. TÜRKÇE’DEN İNGİLİZCE’YE / A COLLECTION OF TURKISH SONGS IN ENGLISH Grup Yorum (2008/2009). The shanty & the skyscraper [Gecekondu ile gökdelen]. Grup Yorum (2008/2009). Ask them about me [Sor beni]. Grup Yorum ve Hasan Hüseyin Korkmazgil (1989/2009). The human market [İnsan pazarı]. Arkan, H. (2014). Crazy Olive [Delice Zeytin].  ŞARKI LİSTESİ (YOUTUBE BAĞLANTILARI)