Aydınlanma

‘Aydınlanma’ kavramı, tarihsel bağlamda, iki şekilde incelenebilir: 1) 18. yüzyıl ve sonrasının bir ürünü olarak aydınlanma, 2) Araçsal ussallığın (Instrumental rationality) bir ifadesi olarak aydınlanma.

     Eğer ‘Aydınlanma’, 18. yüzyıl ve sonrasının bir ürünü olarak ele alınırsa, o zaman Adorno ile Horkheimer’ın ellerinden, ‘Odysseus’u ‘Aydınlanma’ bağlamında yorumsayacak kuramsal araçlar, koparılmış olur. Zira, Adorno ile Horkheimer’ın çıkış noktası, ‘Odysseus’un ilk burjuva edebiyatı ürünü ve ilk ‘Aydınlanma’ metni olmasıdır. Katı tarihsel düzlemde, ‘Odysseus’, burjuvazinin çıkışından önce, burjuva edebiyatına örnek olamayacağı halde, yine de, bu düşünürlere göre, araçsal ussallığın göklere çıkarıldığı temel bir metindir.

Kaynak: Gezgin, U. B. (2017). Anlatıda Kavuşanlar: Film, Opera ve Bale Yazıları (1999-2017).

ANLATIDA KAVUŞANLAR Film, Opera ve Bale Yazıları (2000-2017) Prof.Dr. Ulaş Başar Gezgin Anlatıda Kavuşanlar Film, Opera ve Bale Yazıları (1999-2017) Prof.Dr. Ulaş Başar Gezgin Film Yazıları(1): Türkiye Sineması 1. Anlatıbilim Açısından Münevver Karabulut Cinayeti 2. Yarınsız Halk, Yıkılmayan Halk. 3. ‘Mavi Gözlü Dev’ Filmi. 4. ‘Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?’ Filmi. 5. Büyülü Ülkenin Büyülü Filmleri. 6. 'Küçük Balıklar Üzerine Bir Masal'. 7. ‘Maruf’ Üstüne Maruzat. Film Yazıları(2): Amerikan Sineması 8. ‘Göz’ (2008). 9. ‘Siyah Giyen Adamlar 2’ (2002). 10. ‘Temizleyici’ (2007). 11. 21 (2008)  12. Ölüm Emri (Death Sentence) (2007). 13. ‘Telefon Kulübesi'. 14. ‘Frida’ Üstüne Birkaç Değini. 15. ‘Otomatik Portakal’ 16. 'John Malkoviç Olmak' ya da Hisseli Harikalar Kumpanyasına Hoşgeldiniz. 17. ‘Akıl Defteri’ ya da Sisifus Belleği. 18. 'Yapay Zeka' ya da Yalnız Bir Çocuk. 19. ‘Amistad’ ya da Kırbaç Hukuku O Kadar Uzak Değil. Film Yazıları(3): Avrupa Sineması 20. Yüzyıl Sonra Yeniden ‘Metropolis’. 21. ‘Amelie’.  22. “Beni Sonsuzluğa At, Tam Gaz”. 23. Bir Yeşilçam Filmi: Kara Kedi Ak Kedi. 24. Ateş Savaşında Ateşkes Ne Zaman? 25. ‘Kenar Mahalle İti Milyoner’ Filmi. 26. Kandahar Tutsakları. Opera ve Bale Yazıları 27. Carmen Mia! Bizet, G. (1875/2002). Carmen Operası’nın librettosundan parçalar. [Carmen]             İsyankar Bir Kuştur Aşk [L'amour est un oiseau rebelle].             Attığın Çiçek Bana [La fleur que tu m'avais jetée].             Korkmuyorum İşte [Je dis que rien ne m'épouvante].             İşte Kadril Voici [La quadrille]. 28. Homeros, Libretto Yazarsa ya da ‘Il Trovatore’. 29. İngmar Bergman’ın ‘Sihirli Flüt’ü. 30. Mussorgski'nin 'Boris Godunov'u. 31. Yanlış Etiketli Bir Opera ya da ‘Xerxes’ (Serse).  32. Çin Operası (Jingju). 33. ‘Hürrem Sultan’ Balesi.  34. Kentsoylular Tüysikletleşirken: Don Kişot Balesi.  Bir Film Öyküsü ve Bir Kısa Film Senaryosu Her Taraftan Kuşatılmak (film öyküsü). Ez Dil ü Can (kısa film senaryosu).